Emel Güzelgöz Vural Yazdı..! Hıdırellez Bayramı

Hıdırellez, Türk kültüründe Orta Asya ,Balkanlar ve Anadolu ‘da Türklerin geleneksel olarak kutladığı bir bahar bayramıdır.

İnanışa göre darda kalanların yardımcısı Hızır ile denizlerin hâkimi İlyas Peygamber, gökyüzünden yeryüzüne inerek, dünyaya bolluk ve bereket dağıtmak için buluşmuşlardır. Hıdırellez, her yıl 5 Mayıs’ta eğlenceli bir şekilde kutlanıyor. Düşünsenize Hızır’ın temiz olan evlere uğrayacağı düşüncesi nasıl güzel bir hareket getiriyor insanın bedenine ve ruhuna. 5 Mayıs günü, evlerde bir bahar temizliği, bir bayram havası esiyor. Yerler, dolaplar, yatak altları, kapı eşiği sirkeli sularla temizlenip, bereket getireceği inancı ile geceden bakliyat kavanozları ve çantaların ağzı açık bırakılıyor. 20 -30 yıl önce İzmir’de de neredeyse tüm sokaklarda ateş yakılır, 7’den 70’e herkes o ateşin üzerinden atlar, çoluk çocuk sahile gidilir, gençler sahilde gitar çalar, dondurma, kağıt helva, çekirdek yenir, dans edilirdi. Şehir festival havasına girerdi, üstelik de kendiliğinden. Sahildeki taşlardan ev, araba gibi şekiller yapılır, toprağa ağaç çubuklarla dilekler resmedilirdi. Yıllarca bu geleneği yaşamanın tadını almış biri olarak, evlendikten sonra yani yaklaşık 10 yıl kadar önce Van, sonra Ankara’da kendi çabamla bu geleneği uygulamaya özen gösterdim. Şimdilerde ise yıllar sonra yeniden İzmir’deyim; ancak o eski kalabalıklar kalmamakla beraber, kutlamalar da dileyenlerle devam etmekte. Tabi tüm gelenekler gibi, bu da zamanın değişimine direnmeye çalışıyor . Ben bu tarz kutlamaları çok seviyorum ve değerli buluyorum. 2016 yılında Birleşmiş Milletler, Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)’de öyle düşünmüş olacak ki Hıdırellez’i, İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydetmiş. Gelelim güneş battıktan ve hava tamamen karardıktan sonra yapılacaklara… Bence asıl eğlence o zaman başlıyor. Gecenin ilerleyen saatlerinde, dönüştürücü ve arındırıcı etkisinden dolayı ateş yakılır. Ateş elementinin nazar, kötülük, hastalık gibi durumları yok edip temizlediğine inanılır. Binlerce insanın aynı gece inanç, umut ve sevgi enerjileriyle bütün olma hali, havaya karışarak güzel bir enerji alanı oluşturur. Bir de ilginç bir şekilde, her 5 Mayıs günü, mutlaka bir damla dahi olsa yağmur yağmaya devam eder... Bu arada bildiğim, duyduğum diğer uygulamaları da sizlerle paylaşmak istiyorum. Ateşin üzerinden atlarken bırakmak istediğin her neyse, ona niyet edilir ve 3 defa ateşten atlanır. Ateş yakamıyorsanız, önemli olan niyet olduğu için mum da yakıp üzerinden atlayabilirsiniz. Hazırlanan dilekler kâğıtlara yazılır ya da çizilir ve küçük keselere koyularak o gece gül ağacının bir dalına bağlanır. Gül yoksa dilekleri pencere önüne, gece ayazına bırakabilirsiniz. Ertesi günün sabahında, gün doğmadan dilek kâğıtlarınızı suya bırakabilirsiniz veya yakıp küllerini toprağa da gömebilirsiniz. Dileklerinizi toprağa çizebilir ya da taşlardan dileklerinizi oluşturabilirsiniz. Hayal gücünde hiçbir zaman sınır yoktur. Duştan çıkarken tuzlu veya sirkeli su ile durulanabilirsiniz. Eğer duş alamayacaksanız, yere değmemiş bir parça su birikintisi, yağmur suyu ya da çeşmeden akan suyu yüzünüze sürüp kötülüklerden arındığınızı düşünebilirsiniz. Keseye koyduğunuz bozuk parayı gül dalına asıp, sabahında keseden çıkararak, cüzdanınıza koyabilirsiniz. Böylelikle tüm yıl paranızın bereketini gözlemleyebilirsiniz. Bir başka geleneksel eylem de; salıncakta 3 defa sallanmak. Böylece devinim başlatabilir, gitmesini istediğimiz şeyle, gelmesini istediğimiz şeyin yer değiştirdiğini düşünerek, hayatınızda memnun olmadığınız bir şeylerden kurtulmaya niyet edebilirsiniz. Çimlerde yuvarlanarak da bir devinim, dönüşüm başlatabilirsiniz. Güzelleşmek için; soğan kabuğu ile haşladığınız yumurtayı yüzünüze sürebilir, her işin hızlı gerçekleşmesi için; ısırgan otunu ayağınıza değdirebilirsiniz, sağlıklı kalmak için ise; bir yıl boyunca özel bir takı ya da taşı çantanızda taşıyabilirsiniz. Bunlardan hangisi koşullarınıza uyuyorsa, bu yıl yapmanızı öneririm… Ben en çok dilek kâğıdı ve ateş yakma kısmını seviyorum bu kutlamanın. Sizlerde hangisini yapıyor olursanız olun, yeter ki inanarak ve kalpten yapın lütfen! Ateş, toprak, su ve hava elementlerini de yukarıda anlattığım şekilde mutlaka kullanmaya çalışın ve bolca eğlenin. Hıdırellez’in, yaşamlarınıza sevgi, bolluk, bereket ve şifa getirmesi niyeti ve temennisiyle..   Sevgiler…   Emel GV 05 Mayıs 2024/ İzmir